Charakterystyka i użytkowość
Golden Retriever to aktualnie bardzo popularna rasa psów, ceniona za swoją wszechstronność, inteligencję i przyjacielski charakter. Są to duże psy o kremowej/złocistej, gęstej i "wodoodpornej" sierści, która wymaga regularnej pielęgnacji. Ich wyraz pyska jest przyjazny, a oczy wyglądają inteligentnie i łagodnie.
Golden Retrievery słyną z doskonałych umiejętności aportowania, co wynika z ich historycznego wykorzystania do polowań na ptactwo wodne.
Są bardzo inteligentne i łatwo się uczą, co czyni je świetnymi psami do różnych form szkolenia i pracy.
Ich temperament jest jednym z najbardziej charakterystycznych cech rasy. Są to psy niezwykle przyjazne, łagodne i cierpliwe, co sprawia, że często uważane są za idealne psy rodzinne. Uwielbiają towarzystwo ludzi i są znane ze swojej potrzeby bycia częścią rodziny.
Jak podaje Rauth-Widmann (2002) Pierwotnie golden retriever był psem myśliwskim wykorzystywanym do odnajdowania i aportowania zwierzyny postrzelonej, ponieważ nie jest to rasa specjalizująca się w gonieniu zwierzyny łownej, dlatego nie był do takich prac wykorzystywany.
Obecnie golden retrievery wykorzystywane są również jako psy pracujące
np. w służbach mundurowych, takich jak policja, straż graniczna, straż pożarna, gdzie są przydatne do:
• wykrywania narkotyków,
• materiałów wybuchowych,
• ludzi zaginionych np. w zgliszczach zawalonych budynków lub w zbiornikach wodnych,
• do identyfikacji śladów zapachowych ludzi.
Są również wykorzystywane do pracy z myśliwymi jako psy aportujące podczas polowań na ptactwo.
Golden retriever zgodnie z jego pierwotnym przeznaczeniem powinien delikatnie chwytać zwierzynę, tak aby pozostała nie naruszona podczas aportowania. Wyżej wspomniana delikatność sprawia, że zaliczają się do psów, o których mówi się „miękkie w pysku”. Polowania odbywają się często w niesprzyjających warunkach terenowych jak i pogodowych, często też nad wodą i w wodzie, dlatego psy biorące udział w polowaniach muszą cechować się dużą wytrzymałością, odpornością i zamiłowaniem do pływania.
Niezbędny jest też gęsty, nieprzepuszczający wody podszerstek.
Golden retriever to jedna z niewielu ras spełniająca wszystkie wyżej wspomniane wymagania. Dodatkowo podczas polowań golden retrievery muszą współpracować z innymi psami, dlatego bardzo ważne jest, aby były do nich przyjaźnie nastawione.
Podczas wyboru psa do przyszłej hodowli szczególnie zwraca się uwagę na unikanie bardzo niepożądanych cech takich jak:
• instynkt walki – objawiający się agresją w stosunku do innych zwierząt czy ludzi;
• lękliwość – często można ją zaobserwować np. podczas burzy - wywołana jest wtedy hasałem wynikającym z uderzenia pioruna;
• nieufność i nerwowość - podczas sytuacji nagłych, a zarazem stresujących, w których mogą brać udział zarówno zwierzęta dzikie, domowe oraz ludzie w tym małe dzieci. Poza pracą w służbach mundurowych dzięki ich doskonałemu węchowi i wrodzonej pasji do aportowania są cenione jako psy przewodnicy dla inwalidów oraz osób niewidomych. Z powodzeniem biorą udział w zawodach sportowych różnego typu, np. Agility, Obedience, frisbee, a dodatkowo dzięki ich umiejętności podporządkowania się człowiekowi coraz częściej są wykorzystywane w Dogoterapii jako psy asystujące w procesie leczenia i rekonwalescencji oraz czasami odwiedzają przedszkola i szkoły podstawowe w celach edukacyjnych, aby nauczyć dzieci prawidłowego obchodzenia się z psami.
Wzorzec rasy wg. FCI
Wzorzec FCI (Fédération Cynologique Internationale) dla rasy Golden Retriever opisuje szczegółowo wygląd zewnętrzny, temperament oraz inne cechy charakterystyczne dla tej rasy.
Poniżej przedstawiamy ogólne zarysy tego wzorca:
- Ogólny Wygląd:
Golden Retriever to silnie zbudowany, symetryczny, aktywny pies, o stabilnym zachowaniu, mocnych kończynach, z piękną, "wodoodporną" sierścią. - Proporcje:
Ciało jest nieco dłuższe niż wysokie. Proporcje i harmonia budowy są istotne. - Temperament/Charakter:
Charakterystyczna jest dla nich inteligencja i łagodność z równoczesnym entuzjazmem. Są przyjazne, towarzyskie i pewne siebie. - Głowa i czaszka:
Głowa jest proporcjonalna, z wyraźnym stopem i dobrze rozwiniętymi policzkami. Oczy są średniej wielkości, dobrze rozstawiony, ciemnobrązowe z łagodnym wyrazem. - Uszy:
Uszy są średniej wielkości i osadzone mniej więcej na wysokości oczu. - Ciało:
Mocny, muskularny i prosty grzbiet, głęboka klatka piersiowa, dobrze rozwinięte żebra, umięśnione i krótkie mocne lędźwie. - Ogon:
Ogon jest osadzony i noszony na wysokości linii grzbietu, nigdy nie zawijany nad grzbietem. Sięgający stawu skokowego. - Kończyny:
Proste, o mocnej kości, z dobrze rozwiniętymi stawami skokowymi. - Ruch:
Golden Retrievery mają płynny i wydajny ruch. Długi i swobodny wykrok. - Sierść:
Sierść jest gęsta, wodoodporna z dobrym podszerstkiem. Na szyi, nogach i ogonie sierść jest dłuższa. - Umaszczenie:
Dowolne odcienie złotego lub kremowego, nigdy czerwone lub mahoniowe. - Wysokość i Masa:
Psy osiągają w kłębie około 56-61 cm, a suki 51-56 cm.
Wzorzec FCI dla Golden Retrievera jest dokładnym przewodnikiem dla hodowców i sędziów wystawowych, określającym idealne cechy, których należy szukać w tej rasie.
Warto zauważyć, że zdrowie i temperament są równie ważne, co wygląd zewnętrzny.
Poniżej można znaleźć wzorzec FCI dla rasy Golden Retriever.
Zdrowie
Golden Retrievery, podobnie jak wiele innych ras psów, są narażone na pewne specyficzne dla rasy problemy zdrowotne.
- Dysplazja stawów biodrowych i łokciowych:
Jest to choroba prowadząca do nieprawidłowego rozwoju stawów, co może powodować ból i problemy z chodzeniem. Regularne badania oraz utrzymywanie zdrowej wagi psa mogą pomóc w zapobieganiu lub łagodzeniu objawów. - Choroby serca: Golden Retrievery mogą być podatne na różne schorzenia serca, w tym kardiomiopatię i zastawkowe choroby serca. Regularne kontrole weterynaryjne są ważne do wczesnego wykrywania problemów.
- Problemy ze wzrokiem: Wśród typowych problemów można wymienić zaćmę, która może przyjść z wiekiem u każdego psa.
Dodatkowo także postępowy zanik siatkówki, na który hodowcy powinni robić badania genetyczne swoim psom. - Alergie i problemy skórne: Mogą cierpieć na alergie pokarmowe lub środowiskowe, które mogą prowadzić do problemów skórnych. Hodowcy powinni również wykonywać swoim psom badania genetyczne w kierunku ichtiozy (rybia łuska) - permanentny łupież.
- Epilepsja: Jest to zaburzenie neurologiczne, które może występować u niektórych Golden Retrieverów, choć nie jest ono specyficzne tylko dla tej rasy.
- Hipotyreoidyzm: Niedoczynność tarczycy może wystąpić i powodować takie objawy jak przyrost masy ciała, utrata sierści i zmniejszona aktywność.
- Otyłość: Golden Retrievery uwielbiają jeść i są skłonne do tycia, co może prowadzić do innych problemów zdrowotnych, takich jak choroby stawów.
Pamiętaj, że odpowiednia opieka, zrównoważona dieta, regularna aktywność fizyczna i częste wizyty u weterynarza są kluczowe, aby Twój Golden Retriever był zdrowy i szczęśliwy. Każdy pies jest indywidualnością i może nie doświadczać żadnych z tych problemów zdrowotnych.
Warto też wspomnieć, że odpowiedzialna hodowla może znacznie zmniejszyć ryzyko wystąpienia wielu genetycznych schorzeń. Jednak należy pamiętać iż hodowca nie ma wpływu na to jaki organizm będzie miało dane szczenię od niego.
Pielęgnacja
Pielęgnacja Golden Retrieverów jest ważnym aspektem dbania o te psy, zapewniając im nie tylko dobry wygląd, ale także zdrowie.
Oto najważniejsze elementy ich pielęgnacji:
- Pielęgnacja sierści:
Golden Retrievery mają gęstą, "wodoodporną" sierść z obfitym podszerstkiem. Regularne szczotkowanie, najlepiej kilka razy w tygodniu, jest niezbędne, aby zapobiec kołtunieniu i zmniejszyć linienie. Podczas okresów intensywnego linienia, takich jak wiosna i jesień, szczotkowanie może być potrzebne codziennie.
Najczęściej używane szczotki do codziennej pielęgnacji to:
pudlówka i zgrzebło. - Kąpiele:
W razie potrzeby, pomagają utrzymać sierść czystą i zdrową. Ważne jest użycie łagodnego szamponu przeznaczonego dla psów. - Pielęgnacja uszu:
Uszy Golden Retrieverów są podatne na infekcje, dlatego regularne sprawdzanie i czyszczenie uszu jest ważne.
Należy to robić delikatnie, używając specjalnych preparatów do czyszczenia uszu psów - można je zakupić w sklepie zoologicznym lub przychodni weterynaryjnej (na początek warto jednak udać się do weterynarza aby mieć możliwość uzyskania dokładnych informacji na temat sposobu użytkowania). - Obcinanie pazurów:
Regularne przycinanie pazurów jest ważne, aby zapobiec problemom z chodzeniem i bólem. Jeśli słychać stukanie pazurów o podłogę, to znak, że czas je przyciąć. - Higiena jamy ustnej:
Regularne szczotkowanie zębów pomaga zapobiegać chorobom dziąseł i utrzymaniu zdrowia jamy ustnej. Zaleca się używanie pasty do zębów przeznaczonej dla psów.
Gdy pojawia się kamień nazębny (brązowy nalot) można zapisać psa do weterynarza na skaling - usuwanie kamienia nazębnego - przeprowadza się u psa w pełnej narkozie, za pomocą skalera ultradźwiękowego. - Dieta i ćwiczenia:
Zrównoważona dieta i regularne ćwiczenia są kluczowe dla utrzymania zdrowej wagi i ogólnego stanu zdrowia.
Golden Retrievery mogą być skłonne do tycia, więc ważne jest monitorowanie ich spożycia kalorii i zapewnienie wystarczającej ilości aktywności fizycznej. - Wizyty u weterynarza:
Regularne kontrole zdrowotne u weterynarza są niezbędne do wczesnego wykrywania i leczenia wszelkich problemów zdrowotnych. - Ochrona przed pasożytami: Regularne stosowanie środków przeciwko pasożytom zewnętrznym (pchły, kleszcze, nużeniec, świerzb, komary, meszki) i pasożytom wewnętrznym (tasiemiec psi, glista psia, angiostrongyloza psów (nicień płucny), nicień z rodzaju Dirofilaria) jest ważne dla zdrowia Twojego psa.
Pamiętaj, że każdy pies jest inny, więc jego potrzeby pielęgnacyjne mogą się nieco różnić. Dobre zrozumienie potrzeb Twojego Golden Retrievera oraz regularna i staranna pielęgnacja zapewni mu zdrowie, szczęście i długie życie.
Szkolenie i praca
Golden Retrievery są z natury inteligentne, chętne do nauki i uwielbiają zadowalać swoich właścicieli, co sprawia, że szkolenie ich jest zazwyczaj przyjemnością. Oto kilka kluczowych aspektów szkolenia i pracy z psami tej rasy:
- Wczesne socjalizowanie:
Jak najwcześniejsze zapoznawanie szczeniąt z różnymi ludźmi, zwierzętami i sytuacjami jest kluczowe. Pomaga to w rozwoju zrównoważonej i pewnej siebie osobowości psa.
Jak podaje Hoskins (2001)
okres początkowej socjalizacji – trwa od 19 doby do ok. 13 tygodnia życia. - Pozytywne wzmocnienie:
Golden Retrievery najlepiej reagują na trening oparty na pozytywnym wzmocnieniu. Nagrody, takie jak przysmaki, pochwały i zabawa, są skutecznym sposobem na zachęcanie do dobrego zachowania. - Konsekwencja:
Konsekwencja w szkoleniu jest niezbędna. Zapewnia to, że pies rozumie, czego od niego oczekujesz. Niejasne lub sprzeczne komendy mogą powodować zamieszanie. - Ćwiczenia umysłowe:
Oprócz ćwiczeń fizycznych, Golden Retrievery potrzebują stymulacji umysłowej. Zabawy, takie jak ukrywanie przysmaków, trening zręcznościowy czy nauka nowych sztuczek, mogą zapewnić im wymaganą aktywność mentalną. - Trening posłuszeństwa:
Podstawowe komendy, takie jak 'siad', 'waruj', 'przy mnie', są ważne dla bezpieczeństwa psa i powinny być nauczone od szczenięcia. - Cierpliwość:
Każdy pies uczy się w swoim tempie. Ważne jest, aby być cierpliwym i konsekwentnym w treningu. - Społeczne umiejętności:
Golden Retrievery są z natury towarzyskie, więc regularne interakcje z innymi psami i ludźmi są ważne dla ich rozwoju społecznego.
Warto jednak zawsze pamiętać iż nie każdy pies jest pozytywnie nastawiony do obcych zwierząt, dlatego ważne jest zachować ostrożność i mieć ograniczone zaufanie do obcych zwierząt i ludzi. - Praca terapeutyczna i usługowa:
Ta rasa jest często wykorzystywana jako psy terapeutyczne lub usługowe ze względu na ich łagodną naturę i chęć do pracy. Szczególne szkolenie jest wymagane dla psów pracujących. - Zdrowy balans:
Ważne jest, aby utrzymać zdrowy balans między treningiem, zabawą i odpoczynkiem, aby pies był szczęśliwy i zdrowy. - Wczesne rozpoczęcie szkolenia:
Im wcześniej rozpoczniesz szkolenie, tym lepsze będą efekty. Szczenięta są bardziej podatne na naukę i łatwiej adaptują się do ustalonych reguł.
Warto jednak pamiętać iż starszy wiek psa nie wyklucza go z rozpoczęcia szkolenia. Szkolenie nadal jest możliwe - może ono być jedynie troszkę bardziej wymagające konsekwencji i regularności.
Pamiętaj, że każdy Golden Retriever może wymagać dostosowanego do siebie podejścia. Kluczem jest zrozumienie osobowości i potrzeb własnego psa oraz dostosowanie metod szkolenia, aby były dla niego najbardziej efektywne.
Na co zwrócić uwagę przy wyborze hodowli
Przy wyborze odpowiedniej hodowli warto zwrócić uwagę na "Zing" czyli czy Hodowca i Ty macie wspólny język. Jest to bardzo ważne aby żadna ze stron nie czuła się skrępowana podczas rozmowy.
Kolejna kwestia to badania rodziców szczeniąt. Hodowca nie powinien mieć problemu z rozmową na temat badań genetycznych w kierunku: Ichtiozy, postępowego zaniku siatkówki oraz zdrowia swoich psów. Powinien też chętnie dzielić się z wami wiedzą na temat opieki nad szczenięciem.